خواص دارویی زنجبیل و فواید بی‌نظیر آن

قبل از دانستن خواص طبی، درمانی زنجبیل و فواید بی‌نظیر آن در درمان بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان‌ها بهتر است این گیاه را بهتر بشناسیم.

زنجبیل گیاهی بومی آسیای جنوب شرقی و شبه‌قاره هندوستان است. این گیاه در استرالیا و جزایر حاره اقیانوس هند هم رشد می‌کند. گیاه زنجبیل از خانواده‌ی گیاهان با ریشه‌ی خوراکی‌ست که مانند سیب‌زمینی و هویج دارای غدد خوراکی در ریشه‌هاست. بدلیل عدم تغییر آب‌و هوا و تقریبا یک فصلی بودن مناطق نزدیک به استوا این گیاه در تمام طول سال رشد کرده و می‌توان ریشه‌ی آن را بصورت تازه و آب‌دار همیشه استفاده کرد. غدد ریشه‌ی گیاه زنجبیل به‌رنگ زرد نارنجی و تا قرمز هم دیده شده است.

حال به معرفی گیاه زنجبیل بپردازیم و خواص دارویی زنجبیل و اینکه این گیاه از چه مواد عالی تشکیل شده است. ترکیبات زنجبیل دارای خواص ضد التهاب و تسکین دهنده‌ی درد بوده و تقریبا در تمام ترکیبات آن آنتی‌اکسیدان به مقدار زیاد مشهود است. ریشه‌ی زنجبیل را به دو صورت تازه و آب‌دار و خشک و آسیاب شده می‌توان مصرف کرد. تا کنون هیچ تفاوتی در نوع مصرف و کم یا زیاد شدن خواص دارویی زنجبیل دیده نشده و خام یا پخته مصرف کردن و اینکه به‌تنهایی مصرف شود و یا بعنوان مکمل همراه با مواد غذایی دیگر مصرف شود تاثیر مشهودی در میزان اثرگذاری و خواص دارویی زنجبیل نداشته. البته در ادامه از مصرف آن با برخی داروهای صنتعی و مضرات آن خواهیم گفت و اینکه این گیاه هرگز نمی‌تواند جای ماده غذایی را به‌تنهایی بگیرد.

ترکیبات فنلی موجود در زنجبیل باعث بهبود صفرا و کاهش دردهای گوارشی می‌شود. زنجبیل تاثیر مثبتی بر روی لیپاز پانکراس دارد و از عارضه یبوست و پیشرفت سرطان‌های روده بزرگ به دلیل افزایش تحرکات روده‌ای جلوگیری می‌کند.

اگر حالت تهوع دارید زنجبیل خام بجوید. خواص دارویی زنجبیل خام برای رفع سردردهای موضعی که بیشتر بدلیل سردی مزاج روی می‌دهد بسیار کاربردی و موثر است. بطور کلی نوشیدن دمنوش زنجبیل برای کسانی که طبع سردی دارند و به‌ویژه در فصل پاییز و زمستان توصیه می‌شود. برای تهیه یک دمنوش خوش‌طعم از این ادویه کافیست آن را در آب‌جوش ریخته و دَم کنید. برای شیرین کردن دمنوش بهتر است صبر کنید تا دمای آب تعدیل شود و پس از آن این‌کار را با اضافه‌کردن مقداری عسل انجام دهید. خواص دارویی زنجبیل در این دمنوش را با اضافه کردن مقداری آب‌لیموی طبیعی دوچندان کنید. آب‌لیموی طبیعی ضمن افزایش ویتامین C دمنوش شما، طعم آن را بهتر و خوش‌خورتر می‌کند.

بطور تجربی خواص دارویی زنجبیل برای کاهش کلسترول و کنترل چربی خون ثابت شده و افرادی که از این ادویه استفاده می‌کنند کمتر دچار عوارض سکته قلبی و لخته‌شدن خون می‌شوند. در صورت اثبات پزشکی و تایید سازمان‌های غذا و دارو، یقینا زنجبیل برای بیماران قلبی و عروقی بسیار با ارزش و حیاتی خواهد بود.

زنجبیل بعنوان ماده پایه در ساخت ترکیبات آرایشی و بهداشتی بکار می‌رود. این ماده برای ساخت روغن‌های رشد مو، کرم‌های لایه‌بردار پوست و شوینده‌های ضد شوره هم استفاده می‌شود که مطالب بیشتر در مورد خواص دارویی زنجبیل در مورد پوست و مو و زیبایی را می‌توانید ” اینجا ” بخوانید.

کسانی که دارای حساسیت‌های فصلی هستند و یا به وجود بعضی گل‌ها در خانه، وجود پرندگان و حیوانات خانگی حساسیت نشان می‌دهند و دارای مشکلات تنفسی می‌شوند از خواص دارویی زنجبیل و نوشیدن چای و یا دمنوش آن غافل نشوند.

همانطور که قبلا اشاره کردیم زنجبیل هم مثل اکثر گیاهان دارویی سرشار از آنتی‌اکسیدان است. امروزه همه می‌دانند آنتی اکسیدان‌ها باعث کاهش روند رشد سلول‌های جهش‌یافته و رادیکال‌های آزاد می‌شوند. این ماده موثر علاوه بر پیشگیری از سرطان‌های روده‌ی بزرگ برای ساخت مرهم و از بین‌بردن جای زخم و لک‌های ناشی از آن هم بواسطه وجود فیبر و همین آنتی‌اکسیدان‌ها استفاده می‌شود.. برای ساختن مرهم هم بسته به نوع زخم از مکمل‌ها و روان کننده‌های مختلف طبیعی استفاده می‌شود مثلا برای زخم‌های ناشی از سوختگی از ترکیب عسل، زردچوبه و زنجبیل و برای زخم‌های ناشی از ضربه ترکیب زنجبیل با روغن‌های حیوانی و از بین بردن لکه‌های پوستی را با مهم روغن زیتون و زنجبیل درمان می‌کنند.

امروزه از جینجرول فعال در ترکیب زنجبیل برای ساخت داروهای گیاهی درمان سردردهای خلقی و داروهای کمکی افزایش حافظه استفاده می‌شود. باز هم وجود مقدار زیاد آنتی‌اکسیدان و فیبر موجود در این ماده است که باعث ترمیم بافت‌های تحلیل رفته‌ و آسیب‌دیده‌ی مغز می‌شود و از گسترش آلزایمر و زوال عقل و حتا بیماری شایع پارکینسون جلوگیری می‌کند.

یادمان باشد این ماده به‌عنوان ادویه و مکمل دارویی و غذایی می‌تواند مفید باشد اما خواص دارویی زنجبیل باعث نشود که مصرف بیش از اندازه و غیر منطقی از آن داشته باشیم چرا که می‌تواند باعث بروز اختلالات گوارشی از جمله سوزش مری و معده و حتا اسهال شود. بانوان باردار و افراد دچار اختلالات صفرایی در مصرف زنجبیل احتیاط کنند. هرگز زنجبیل را همراه آسپرین و سایر داروهای صنعتی رقیق‌کننده‌ی خون استفاده نکنید.

برای خرید این ادویه جادویی و بهره‌مند شدن از خواص دارویی زنجبیل به فروشگاه اینترنتی دستیک مراجعه و مستقیم ” دراینجا” خرید کنید.

زیره سیاه و خواص طبی و درمانی آن

زیره سیاه با نام علمی carum carvill از گذشته‌های دور در ایران و سایر نقاط جهان شناخته‌شده و مورد استفاده بوده است. برخی استفاده دارویی از آن را در طب وندائیسم و به آریاییان ساکن فلات مرکزی ایران و به حدود 5000 سال قبل نسبت می‌دهند. در کتاب ebers papyrus مربوط به 1550 سال قبل از میلاد مسیح نکات مهمی در استفاده دارویی از این گیاه شرح داده شده است. منبع

زیره سیاه دانه‌ای معطر و خوش‌بو است که به تفاوت محل کشت و اینکه بصورت وحشی در کوهستان و کوهپایه‌ها روییده و یا بصورت پرورشی در مزرعه کشت شده، میزان و تندی عطر آن نیز متفاوت است.این گیاه بصورت بوته‌ای با ارتفاع حدود 50 سانتی‌متر رشد می‌کند و مانند هویج و خانواده‌ی آن گیاهی دو ساله است. فصل برداشت زیره سیاه، چه وحشی و چه پرورشی معمولا از اسفندماه تا پایان فروردین است.

ایران و بخصوص فلات شرقی آن میزبان مناسبی برای زیره سیاه وحشی‌ست. بطوری که معمولا در همه جا زیره را با نام کرمان انیس می‌دانیم. استان کرمان و یا همان ایالت و ساتراپ کارمانیای باستان از عصر هخامنشیان و تشکیل دولت مرکزی و فراگیر ایرانی، یکی از مناطق مهم و استراتژیک ایران باستان بوده است. زیره سیاه در این منطقه و بعلت مراودات با همسایگان ویژه هم‌خانواده کارمانیا باعث رونق کشت‌ و کار زیره در ایالت ساگارتیه هم شده بوده. ساگارتیه یا ساتراپ چهاردهم هخامنش که امروزه محدوده‌ی تقریبی آن خراسان جنوبی امروزیست و از لحاظ نژاد، فرهنگ و زبان اشتراکات بسیار زیادی با کارمانیا دارد و همانند همسایه‌ همخانواده خود دارای اقلیمی کویری، کوهپایه‌ای و نیمه خشک است از مناطق رویش زیره سیاه کوهی‌ و یا وحشی است که عطر و بوی بسیار تند و البته ریزتر از زیره کرمان را دارد.

امروزه مناطق دورتری از کرمان، همچون کوهپایه‌های غربی خراسان رضوی تا جنوب آن و مناطقی از رشته‌کوه‌های هندوکش افغانستان نیز میزبان رویش این گیاه خودروی مقاوم است. بطوری که زیره سیاه آن ریزتر از زیره سیاه کرمان و عطر آن هم تندتر است به زیره افغانی شهرت یافته است.

اما بخوانید از فواید این دانه‌های ریز و مرموز

برای شناخت زیره سیاه باید عناصر تشکیل دهنده آن را بهتر بشناسیم. زیره سیاه دارای مقدار قابل توجهی پروتئین است. همچنین آهن و فیبر و عناصر حاوی ویتامین C از مواد تشکیل دهنده‌ی قالب آن است.

مهمترین وجه درمانی و دارویی زیره سیاه که تقریبا همگان می‌دانند خاصیت ضدنفخ و بادبرندگی آن است. امروزه براثر فشار زندگی و استرس‌های پیامد آن بر مردم، بیشتر افراد دچار یبوست یا همان هموروئید می‌شوند. این عارضه علاوه بر مشکلات گوارشی و سوء هاضمه در صورت استمرار می‌تواند مشکلات جدی‌تری چون شِقاق و خون‌ریزی‌های ناشی از آن را پیش بیاورد و یقینا اینگونه زخم‌ها آن هم در انتهای روده بزرگ در بسیاری از موارد باعث ایجاد عفونت می‌شود. مصرف مستمر و پیوسته‌ی دم‌کرده‌ی زیره سیاه و یا روغن آن درمان موثر و اثبات شده‌ای برای رفع هموروئید است. این دارو همزمان عفونت‌های قارچی روده و احتمالا پیش‌آمده در محل شقاق را نیز رفع می‌کند. خوب است بدانیم این ماده علاوه بر مقابله با عفونت و قارچ، از بین‌برنده‌ی انگل‌های معده و روده و بویژه کرم تنیا است.

آهن موجود در زیره سیاه برای درمان کمبود آهن خون بسیار کارا و مفید است. می‌دانیم که کمبود آهن در خون باعث عدم جذب مناسب اکسیژن در بافت‌های بدن می‌شود. این مهم در بافت عضلات، باعث خستگی و بی‌رمقی و در بافت‌های مغز باعث زوال عقل و پیشرفت زودهنگام بیماریهای شایعی چون آلزایمر و پارکینسون می‌شود.

رفع تنگی نفس و خفقان‌های سرد و سکسه‌های پیامد نفخ از دیگر فواید آن است.

زیره به کسانی که بدنبال روشی موثر وکارآمد برای لاغری و تناسب اندام هستند کمک می‌کند. این ماده خوراکی دارای میزان قابل توجهی فیبر است که علاوه بر مقابله با رادیکال‌های آزاد، باعث فروکش کردن اشتهای کاذب می‌شود. توصیه می‌شود که این افراد، زیره سیاه را دم‌کرده و یا همراه ماست و یا برنج که طبع سردی‌ دارند بصورت مستمر استفاده کنند. یادمان باشد که زیره سیاه طبعی گرم و خشک دارد وکسانی که طبع گرم دارند بایستی در میزان مصرف زیره سیاه دقت کنندو ترجیح داده می‌شود با پزشک خود مشورت کنند. همچنین این ماده بسیار مفید در صورت مصرف بیش از اندازه می‌تواند به کلیه‌ها آسیب بزند. چرا که زیره‌سیاه طبع فوق‌العاده گرمی دارد و استفاده از آن بعنوان تعدیل کننده سردی مواد خوراکی چون برنج و انواع لبنیات توصیه می‌شود. بیشتر بخوانید

این را هم بدانیم که در کشورهای جنوب شرق آسیا برگهای زیره را با سیر مخلوط و له می‌کنند. پماد بدست آمده از این مواد را برای درمان بیماری‌های پوستی مانند اگزما استفاده می‌کنند.

X